Truus Buijs
edelsmeedkunst
DE GROOTSTE OPGAVE VAN KUNST IS HET BESEF TE GEVEN VAN EEN HOGERE WAARDE (J.W. VON GOETHE)
Truus Buijs (1940) woonde in Heerenveen toen ze een cursus volgde bij Ruudt Peters, goudsmid. Ze raakte meteen in de ban van het vak. Ze volgde daarna de vakschool in Schoonhoven en ging aan de slag. Na in diverse plaatsen gewoond te hebben kwam ze in 1978 samen met haar gezin in Culemborg. Ik ga hier nooit meer weg, dacht ze. Ze ging meteen op onderzoek uit, bezocht het museum, en legde contact met anderen. Er kwam een kunstmarkt op het museumplein en in 1990 werd Lek Art opgericht. Ook werd er een kunstroute geïnitieerd om kunst in de etalages tentoon te stellen en te verkopen. Het bruisende culturele leven in Culemborg begon.
Voor haar werk gaat Truus regelmatig naar het mekka van de edelstenen, Idar – Oberstein, de edelstenen stad in deelstaat Rijnland-Palts. Hier is Truus geen vreemde. Ze gaat er op stenenjacht en kent de mensen bij wie ze moet zijn, wordt er gastvrij ontvangen om dan met prachtige (edel)stenen steenrijk thuis te komen en te verwerken in sieraden en kleine sculpturen. Zoals het altijd gaat blijft haar werk in ontwikkeling.
In het begin werkte ze wat strakker omdat ze nog haar eigen weg moest zoeken. Tijdens de opleiding moest je ontwerpen maken en kreeg je nauwelijks ruimte voor je ontwikkeling. Later werd Truus vrijer en expressiever. Ik laat me sturen door het materiaal en als ik goed in de materie zit dan gaat het als een trein. Truus kent het karakter van de(edel)steen waar ze mee werkt. Het resultaat is altijd weer spannend doordat je het resultaat pas echt ziet als het helemaal klaar is, vooral als je in opdracht werkt. Na een gesprek met de opdrachtgeefster gaat Truus haar eigen gang om er iets moois en bijzonders van te maken. Niet alleen werkt Truus met edelstenen maar ook met fossielen. Elke techniek is anders, de ene keer werk je om de steen heen en de andere keer maak je een ontwerp en ga je er een steen bij zoeken.
In haar atelier staat een bijzonder kleinood met Chinese karakters die liefde, vertrouwen en genegenheid betekenen. Er is een klein doosje bij waar je bijvoorbeeld as kan bewaren van een overledene. Toen Truus in 2018 40 jaar in het vak zat, maakte ze 40 minisculpturen, onder andere een bijzonder collier van gepatineerd zilver en Ammoliet en ook een ringhorloge van gepatineerd zilver en opaal. Truus laat op verrassende wijze zien hoe mineralen en fossielen gebruikt en bewerkt kunnen worden tot draagobjecten.
Tekst: Lisette le Blanc
Foto's: Robert-Jan Hofhuis